Erken emeklilik şartları çalışan vatandaşların en çok merak ettiği konular arasındadır. Prim ödemesi, sigorta, yaş ve çeşitli özel durumların sağlanması durumunda kişiler erken emeklilik hakkı elde edebiliyor. Peki erken emeklilik şartları nelerdir? Hangi durumlarda erken emekli olunabilir?
Erken Emeklilik İçin Gereken Şartlar Neler?
Sigortalı çalışan kişilerin emekli olabilmesi için sigorta giriş tarihi, prim ödeme gün sayısı, yaş şartı gibi birtakım gereklilikleri sağlaması gerekir. Bazı durumlarda yaş sınırına takılmadan erken emekli olmak mümkündür. Askerlik durumu, engellilik, maluliyet, sağlık sorunları, doğum borçlanması gibi özel durumlarda emeklilik erkene alınmaktadır. Erken emeklilik şartları kapsamına uyan bazı durumlar aşağıdaki gibidir.
Kadınlarda Erken Emeklilik Şartları
Çalışan kadınlarda emeklilik şartı 3600 gündür. 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran çalışan kadınlar emekli olmaktadır. Doğum borçlanması, evlat edinme, bakıma muhtaç engelli çocuk sahibi olmak gibi durumlarda kadınlar emekliliğini erkene çekebilmektedir.
Doğum Borçlanması
Doğum borçlanması, kadınlarda erken emeklilik şartları deyince ilk akla gelen faktörlerdendir. Sigortalı bir işte çalışıp doğum yapan kadınların doğum sonrası sigortasının kesilmesi durumunda doğum borçlanmasıyla erken emeklilik mümkündür. Bunun için aranan şartlar; doğumdan sonraki 2 yılda kişi adına prim yatmamış olması ve çocuğun sağ olmasıdır.
Evlat Edinmek
Sigortalı çalışan kadınların 2 yaşından küçük çocuğu evlat edinmesi durumunda doğum borçlanmasıyla erken emeklilik hakkı bulunur.
Engelli Çocuk Sahibi Olmak
Bakıma muhtaç engelli çocuk sahibi olan kadınlar erken emekli olma hakkından yararlanabilmektedir. Yapılan düzenlemelere göre engelli çocuk sahibi kadınların çalışma günleri 1.25 gün olarak hesaplanır. Doldurulması gereken prim günü sayısı ise dörtte bir oranında azaltılmaktadır. Bunun için annenin engelli çocuğu olduğunu belgelemesi yeterlidir.
Erkeklerde Askerlik Primi ile Erken Emeklilik
İşe başlamadan önce askerlik yapan erkekler askerlik borçlanmasıyla prim kazanma ve emeklilik yaşının düşürülmesi olanakları sahiptir. Sigortalı çalışan erkeklerin askerlik görevinden ötürü işten ayrılmak durumunda kalması erkeklerde askerlik primi ile erken emeklilik sağlar. Bu yolla askerlik yapılan süre için primler dışardan ödenerek erken emekli olunabilir.
Yaştan Erken Emeklilik
Kısmi emeklilik olarak da adlandırılan yaştan erken emeklilik, için vatandaşların belirli sigortalılık süresi, prim günü ve yaşı doldurmuş olması gerekir. 3600, 4500 ya da 5400 prim gününü çalışarak dolduran vatandaşlar emekli olurlar.
Malulen Erken Emeklilik
Erken emekli olma yollarından biri olan malulen erken emeklilik, tercihten dolayı değil kişinin çalışma şartlarını karşılayamaması durumlarında verilen emekli olma hakkıdır. Malulen erken emeklik şartları şunlardır:
l Kişinin en az 10 yıl sigortalı çalışmış olması ve 1800 günlük prim ödemesinin yapılması gerekir.
l Bakıma muhtaçlık derecesinde malul sigortalı çalışanlarda sigortalılık süresine bakılmaz. 1800 gün prim ödemesi yeterlidir.
l Maluliyet kaynaklı olarak kişiler; 4/A kapsamındaysa işten ayrılmalı, 4/B kapsamı çerçevesindeyse iş yerini ve prim borçlarını kapatmalı ve 4/C kapsamındaysa görevden ayrılmalıdır.
l Yaşanan iş gücü kaybının sigortalı çalışmaya başladıktan sonra gerçekleşmiş olması ve kaybın en az %60 oranında olması gerekir.
